Kocaeli'de restorasyon rezaleti! Tarihi resimler yok edildi

Derince’nin Tahtalı Mahallesi Davulcular mevkiinde bulunan tarihi konak Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından restore ettirildi. Konakta bulunan birbirinden değerli tarihi eser niteliğinde resimler restorasyon sırasında yok edildi ve yerine yeni resimler yapıldı

“Taşköprülü Rıza Bey”, “Beşdivanlı Rıza Bey” ve “Kocabaşoğlu Rıza Bey” olarak tanınan Rıza Bey’in Derince’nin Tahtalı Mahallesi Davulcular mevkiinde yer alan konağı, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı KUDEB uzmanlarınca tespit edilmiş ve binanın Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvurularak 2011 yılında tescili gerçekleştirilmişti. Tescilin ardından tarihi konak Beşdivanlı Rıza Bey’in torunları tarafından, restorasyonu yapılarak gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla Kocaeli Büyükşehir Belediyesine bağışlanmıştı.

ÖNEMLİ BİR KONAKTI

Babası Yusuf Ağa’dan sonra oğlu Rıza Bey tarafından kullanılmaya başlanan konak, yine Millî Mücadele yıllarında yörede etkin bir rol oynayan Rıza Bey tarafından bir süre karargâh olarak da kullanılmıştı. Bu nedenle konak, sadece mimari yönüyle değil milli tarihimizde aldığı rol sebebiyle de büyük önem taşımaktaydı.

SOSYAL VE KÜLTÜREL AMAÇLI

Yapının üstündeki kitabesine göre, konak 1892/93 yılında Rıza Bey’in babası Kocabaşoğlu Yusuf Ağa tarafından yaptırılmış. Konak, tarihi değerinin yanı sıra estetik açıdan da kentimizin sayılı eserleri arasındaydı. Konağın dış cephesinde ve içerisinde yer alan ender güzellikteki kalem işleri şehrimizdeki nadir örneklerdendi. İşte 2017 yılında Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından restorasyonuna başlanan bu konakta bulunan birbirinden değerli tarihi eser değerindeki resimler yok edildi ve yerine yeni resimler yapıldı.

YAPILAN BİR KATLİAM

Konakta bulunan Ayasofya, deve, güvercin, leylek resmi en dikkat çeken resimlerdendendi. Konakta ayrıca Osmanlı arması ile Sultan II. Abdülhamit’in tuğrasından oluşan kompozisyon resmedilmişti. Uzmanlar konakta bulunan, özellikle duvar resimleri arasında pek de ele alınmayan Ayasofya tasvirinin, veriliş biçimiyle usta bir sanatçının elinden çıkmış olduğunu iddia ediyor. İşte tüm bu tarihi eser sayılabilecek resimler, korunması gerekirken tamamen yok edildi ve yerine sıfırdan resimler yapıldı.

BURADA BİR SUÇ İŞLENMİŞ

Bazı uzmanlar bu yapılanın gerçek anlamda bir tarih katliamı ve suç olduğunu, koruma kurulunun yapılan bu katliamla ilgili bir çalışma başlatması gerektiğini belirtiyor. Uzmanlar, “Bu resimler tarihi eser niteliğinde resimler. Çok değerli resimler. Yapılan ise tam bir tarihi eser katliamı. Muhtemelen daha ucuz diye bu yöntemi seçmişler ve bir ortaokul öğrencisinin elinden çıkmış gibi yeni resimler yapmışlar. Oysaki olması gereken bu resimlerin özel sıvılarlar dökülerek sıvasıyla birlikte sökülmesi ve restorasyon bittikten sonra yerine yapıştırılmasıydı. Ama bunu tercih etmemişler. Sonuç olarak burada bir suç işlenmiş. Kültür Bakanlığı ve koruma kurulunun harekete geçmesi gerekiyor” dedi.

 

Ergün DEMİR

Yazarın tüm yazıları