Yıllık izin kullananlar dikkat!

Kanuna göre yıllık iznin bir bölümü 10 günden az olamaz. Yılın ilk iznini yarıyıl tatilinde alıyorsanız ve birikmiş izniniz de yoksa yaz aylarını dikkate alarak bir daha düşünmenizde fayda var

Cuma günü yarıyıl tatili baÅŸladı. Okulların eÄŸitime ara vermesiyle pek çok aile çocuklarıyla tatile çıkmaya hazırlanıyor. Dolayısıyla, çalışan anne ve babalar için izin kullanma zamanı. Peki, çalışanlar çocuklarıyla birlikte vakit geçirmek için yarıyıl tatilinde yıllık izinlerini nasıl kullanacaklar?

Ä°ZÄ°N HAKKINDAN VAZGEÇÄ°LEMEZ

Yıllık ücretli izin çalışanlar için Anayasa ile güvence altına alınmış vazgeçilemez bir haktır. Bu sebeple, çalışanlar bu haktan kendi istekleriyle bile vazgeçemezler. DiÄŸer taraftan, yıllık izin alan iÅŸçi izin süresince baÅŸka bir iÅŸte de çalışamaz. EÄŸer yıllık izin döneminde sigortalı veya kayıt dışı ÅŸekilde, yani sigortasız baÅŸka bir iÅŸverene baÄŸlı olarak baÅŸka bir iÅŸ yerinde çalışan iÅŸçinin asıl iÅŸvereni bu durumu fark edecek olursa, söz konusu iÅŸçi hem iÅŸinden olabilir hem de iÅŸvereni ödediÄŸi izin ücretini ondan geri isteyebilir.

Ä°ZNÄ°N BÄ°R BÖLÜMÜ 10 GÜNDEN AZ OLAMAZ

GeçtiÄŸimiz yıllarda Ä°ÅŸ Kanunu’nda yapılan deÄŸiÅŸiklikle yıllık izin kullanımı açısından önemli bir düzenlemeye gidildi. Buna göre, izin süresi bir parçası 10 günden az olmamak koÅŸuluyla istenildiÄŸi kadar bölünebilir. ÖrneÄŸin, 16 gün izni olan bir çalışan 10 gün iznini bir bütün olarak kullandıktan sonra geri kalanını 6 parçada kullanabilir.

Ä°ZÄ°NLER NE ZAMAN KULLANILACAK?

Yıllık ücretli izin konusunda iÅŸçi ve iÅŸverenlerin anlaÅŸmazlık yaÅŸadığı bir konu da izinlerin ne zaman kullanılacağı. Bu konudaki karar yetkisi, yönetim hakkı kapsamında iÅŸverenlere aittir. Yıllık izinlerin planlanmasını iÅŸveren yapar, çalışanın itiraz etmesi sonucu deÄŸiÅŸtirmez.

KAÇ GÜN Ä°ZÄ°N KULLANILACAK?

Yıllık ücretli izin süreleri Ä°ÅŸ Kanunu’nda belirlenmiÅŸ durumda. Bu konudaki kanun maddesi normatif hukuk kuralı ÅŸeklinde. Yani bir alt sınır var, fakat bir üst sınır yok. Kanunda belirlenen izin sürelerini kullanabilmenin temel koÅŸulu, o iÅŸ yerinde en az bir yıldır çalışıyor olmaktır. Bununla birlikte, bazen iÅŸverenler bir yılını doldurmayan çalışanlarına avans izin kullandırabiliyor. Bu tamamen iÅŸverenin inisiyatifinde olan bir konudur.

Ä°ÅŸ Kanunu’na göre,

- Bir yıldan beÅŸ yıla kadar çalışmış iÅŸçiye 14 günden,

- BeÅŸ yıldan fazla on beÅŸ yıldan az çalışmış iÅŸçiye 20 günden,

- On beÅŸ yıl ve daha fazla çalışmış iÅŸçiye 26 günden az izin verilemez.

Bu süreler, “iÅŸgünü” olarak deÄŸerlendiriliyor. DiÄŸer taraftan, söz konusu süreler, asgari sürelerdir. Ä°ÅŸveren isterse hedefleri tutturan iÅŸçilere ilave izin verebileceÄŸi gibi, toplu iÅŸ sözleÅŸmesiyle daha uzun izinler belirlenebilir. Bununla birlikte, 18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük iÅŸçilere 20 günden az izin verilmesi mümkün deÄŸil.

YOL Ä°ZNÄ° DE VAR 

Yıllık iznini iÅŸ yerinin bulunduÄŸu il dışında geçirecek olan iÅŸçilere, bunu belgelemeleri halinde iÅŸverenin 4 güne kadar ücretsiz izin vermesi gerekiyor. Bu anlamda, örneÄŸin Ä°stanbul’da çalışan iÅŸçi iznini Erzurum’da geçirecekse, iÅŸverenden gidiÅŸ ve dönüÅŸ için ücretsiz yol izni talep edebilir. Ä°ÅŸveren böyle bir durumda iÅŸçisinden otel rezervasyon bilgisini isteyebilir.

BÄ°RÄ°KMÄ°Åž Ä°ZÄ°NLERE DÄ°KKAT

Ä°ÅŸ yerlerinin büyük bir bölümünde yıllık izinlerin biriktiÄŸi görülüyor. Çalışanlar biriken izinlerini kullanıp kullanamayacaklarını, kullanacaklarsa ne kadarını kullanabileceklerini merak ediyorlar. Bu noktada, izinlerin yanması gibi bir durum söz konusu deÄŸil. EÄŸer iÅŸçi hak ettiÄŸi yıllık izinleri kullanmamışsa, bu izinleri ilerleyen dönemde kullanabilir. DiÄŸer yandan, aslında kanuna uygun olan yıllık izinlerin hak edildiÄŸi dönemden sonraki yıl içerisinde kullanılmasıdır. Ancak bazen çalışanların duruma “Ä°zin kullanmayayım, iÅŸveren bana iznin parasını versin” ÅŸeklinde yaklaÅŸtıkları görülüyor. Fakat bu mümkün deÄŸil, yıllık iznin muhakkak boÅŸ zaman olarak kullanılması gerekiyor. DiÄŸer taraftan, iÅŸ sözleÅŸmesinin sona ermiÅŸ olması durumunda, iÅŸçiler kullanmadıkları izinlerin paraya çevrilmesini isteyebilirler. Ä°ÅŸten ayrıldıkları tarihteki brüt ücret üzerinden kullanılmamış yıllık izinlerini para olarak alabilirler. (Milliyet)

Yazarın tüm yazıları